مدیر دفتر خانه ادبیات افغانستان در کابل در جشن‌واره قند پارسی: نقش‌آفرینی در بازسازی فرهنگی و معنوی کشور، نخستین اولویت خانة ادبیات افغانستان است
روابط عمومی خانه ادبیات افغانستان: نوبت دوم برنامه‌های روز دوم از هفتمین جشن‌واره ادبی «قند پارسی» که چهارشنبه، چهاردهم حوت 1392 در تالار سوره حوزه هنری تهران برگزار شد، به نکوداشت استاد محمد واصف باختری اختصاص داشت.
شکور نظری، مدیر دفتر خانه ادبیات افغانستان در کابل، نخستین سخنران ویژه‌برنامه نکوداشت بود که در آغاز سخنانش، ادبیات را عنصر اساسی فرهنگ دانست و گفت: «رشد و توسعة زبان به مثابه برترین نمود خردمندی آدمی و نمایندة ظرفیت‌های فکری و فرهنگی هر جامعه‌ای، بیشتر از هرچیز دیگری در ادبیات تجلی می‌یابد. رشد و توسعة زبانی، سنجه‌ای است برای سنجش سطح رشد و توسعه‌یافتگی جامعه و گویشوران آن زبان. پیچیدگی‌های فکری و فلسفی، بهتر از هرجایی در زبان رخ می‌نماید و ادبیات به‌مثابه جان‌مایة فرهنگ، هنری کلامی، و نشان‌دهندة استعدادهای زیبایی‌شناسانه، خلاقیت‌ها و ظرفیت‌های آفرینشی صاحبان آن است».
عضو هیئت مدیره خانه ادبیات افغانستان با تشریح وضعیت اجتماعی و فرهنگی افغانستان افزود: «افغانستان، سرزمین گسست‌های تاریخی و شکافت‌های متقاطع اجتماعی است. این گسست‌ها و شکاف‌ها باعث شده است که فرآیندهای خطی رشد و پیشرفت نتواند استمرار یابد و با گذر از مراحل تاریخی، میراثی از تجربه و آزمون را به نسل‌های جدید واگذارد. این گسست‌ها از شکل‌گیری سنت‌های فکری، فرهنگی و ادبی و استمرار فرآیند نوزایی فرهنگی و ادبی جلوگیری کرده است. از این‌رو، گذشتة فاخر فرهنگی و تمدنی این سرزمین نتوانسته است به اکنون آن راه یابد. این در حالی است که رشد و توسعه، به‌مثابه اموری تجربی، برآیند فرآیندی از آزمون و خطای فردی و جمعی است. رشد بدون بازخوانی انتقادی و واکاوی همه‌جانبة سنت‌های زیسته‌شده و الگوهای زیست فردی و اجتماعی و آثار فکری و فرهنگی و ذوقی نیز نامیسر است«.
به باور عضو شورای علمی هفتمین دبیرخانه جشن‌واره ادبی قند پارسی، جامعة افغانستان به‌لحاظ افقی، همواره، با شکاف‌های اجتماعی درگیر بوده است. همین وضعیت جغرافیایی و خصلت‌های سنتی و فرهنگی سبب شده است اقوام مختلف نتوانند بر بنیاد ارزش‌ها و مشترکات فرهنگی و معطوف به منافع جمعی، همدیگر را دریابند و به رسمیت بشناسند و هم‌گرایی را تجربه کنند. نظری در همین زمینه گفت: «فقدان تجربة همه‌جانبه و الگوی زیست و تعامل جمعی، مانع اصلی شکل‌گیری ذهن و خاطرة جمعی شده است. تفاهم، برآیند فهم ذهنیت‌ها و خواست‌ها، و دریافت مناسب حساسیت‌های دو یا چندجانبه است که در بستر آرام زیست جمعی و اجتماعی تحقق‌پذیر تواند بود. چنین وضعیتی باعث شده است که نسل امروز افغانستان نتواند با گذشتة تاریخی و فرهنگی خود تعیین نسبت مناسب کند. افزون بر گسست‌های تاریخی و شکاف‌های اجتماعی یادشده، جامعة ما با گسست نسلی نیز روبه‌رو است. نسل امروز ما وارث رنج و مصیبت است. گسست‌ها و شکاف‌ها، هزینه‌های گزافی بر این نسل تحمیل کرده است و پی‌آیند این‌همه، جز ویرانی محیط زیست و فضای حیاتی از سویی و سرگشتگی و بحران هویتی و معنایی از سوی دیگر نبوده است».
عضو دبیرخانه شبهای کابل در ادامه سخنانش افزود: «در وضعیت جدید، سازندگی و بازسازی، مسئولیت آنی عظیم دولت و شهروندان کشور است: ساختن ویرانه‌هایی با سویه‌های مادی و معنایی. متولیان فکر و فرهنگ و نهادهای فعال در این حوزه‌ها، مسئولیت دارند که با دریافت و تحلیلی درست از وضعیت موجود، به کارویژه‌های خود بپردازند».
مدیر خانه ادبیات افغانستان در کابل درباره وظیفه این نهاد فرهنگی در کشور چنین بیان داشت: «از دیدگاه خانة ادبیات افغانستان، بازسازی فرهنگی و معنوی کشور، از میان اولویت‌های دیگر، به لحاظ اهمیت، دارای رتبة نخست است. از این‌رو، خانه ادبیات افغانستان کوشیده است از آغاز فعالیت‌هایش تا کنون، افزون بر کشف و پرورش استعدادهای جوان، نقشی میانجی‌گرانه‌اش را میان نسل پریشان امروز و گذشتة پرشکوه ادبی، فرهنگی و تمدنی این جغرافیا، در حدود تواناییها و ظرفیت‌های خود، به‌خوبی ایفا کند».
شکور نظری در تبیین فعالیت‌های فرهنگی خانه ادبیات در افغانستان گفت: «خانه ادبیات به عنوان نهادی فعال، از بدو تأسیس تا‌کنون در دو بخش «انتقادی» و «ترویجی»، فعالیت‌های برجسته و ارجمندی برای رشد و توسعة زبان و ادبیات معاصر کشورمان داشته است و در بخش نقد و ترویج فرهنگ نقد و نقدپذیری، با برگزاری نشست‌های نقد و داستان/شعرخوانی مستمر هفتگی و در بخش ترویجی، با برگزاری جشن‌واره‌ها و نیکوداشت‌ها و دیگر برنامه‌ها کوشیده است به وظیفه‌ها و مسئولیت‌های اساسی خود بپردازد.
خانة ادبیات افغانستان، هم‌زمان با تهران، فعالیت‌های خود را از سال 1387 با بازگشت دوستان و همکاران خوبم، محمدحسین محمدی و صادق دهقان به کشور در داخل نیز آغاز کرده، با برگزاری برنامههایی نقد کارنامة نویسندگان و شاعران و نقد کتاب و نشست‌های شعرخوانی و حضور در رسانه‌های دیداری، شنیداری و چاپی، مشارکت مؤثر و سازنده‌ای در فرآیند رشد و توسعة فرهنگ، زبان و ادبیات معاصر کشور داشته است. چنین کارنامة ارجمندی با برگزاری مستمر برنامههایی چون «شبهای کابل»؛ عهده‌دار نقد و بررسی کارنامة شاعران و نویسندگان معاصر کشور، «کتاب ماه» (نقد کتاب)؛ عهده‌دار نقد و بررسی آثار تازه منتشرشده و «ادبیات امروز»، با همکار انتشارات تاک، نیز نشست‌های مناسبتی و غیرمناسبتی دیگر، به‌منظور ترویج و همگانی‌سازی ادبیات و کتاب‌خوانی، شناسایی و معرفی شاعران و نویسندگان و کشف و معرفی استعدادهای تازه و ارج‌گزاری به چهرهایی مطرح ادبی و در‌نهایت، نهادینه‌سازی فرهنگ نقد و نقدپذیری و چاپ، معرفی و نقد کتاب‌های خوب و اثرگذار با هدف پل‌زدن ميان نويسنده و مخاطب، تحقق یافته است».
نظری با برشمردن برنامه‌های برگزارشده در دور جدید فعالیت‌های خانه ادبیات پس از ششمین جشن‌واره قند پارسی تا کنون، آن‌‌ها را چنین برشمرد: «شبهای کابل به ترتیب به این صورت برگزار شده است: شب نهم: شب رهنورد زریاب در قوس 1389؛ شب دهم: شب شعر جوان کابل در حوت 1389؛ شب یازدهم: شب سید ابوطالب مظفری در ثور 1390؛ شب دوازدهم: شب تقی واحدی در میزان 1391؛ شب سیزدهم: شب الیاس علوی در قوس 1390؛ شب چهاردهم: شب حمیرا قادری در دلو 1390؛ شب پانزدم: شب عبدالواحد رفیعی در ثور 1391؛ شب شانزدهم: شب سیامک هروی در سرطان 1391؛ شب هفدهم: شب محمدشریف سعیدی در سرطان 1391؛ شب هژدهم: شب دکتر محمدسرور مولایی در اسد 1391؛ شب نوزدهم: شب حسین حیدربیگی در میزان 1391؛ شب بیستم و بیستو یکم: شبهای رمان در 6 و 7 جدی 1391؛ شب بیستو دوم: شب ادبیات زنان در جوزای 1392؛ شب بیست و سوم: شب افسر ره‌بین در قوس 1392؛ شب بیست و چهارهم: شب شعر زمستان در جدی 1392».
مدیر دفتر خانه ادبیات افغانستان در کابل از دیگر برنامه‌های خانه در افغانستان چنین نام برد: «برگزاری روز جهانی داستان کوتاه به طور پیوسته از سال 1390 تا کنون و برگزاری دومین دورة جایزة ادبی نوروز در در 25 دلو 1391 با اهدای جایزة به بهترین رمان و بهترین مجموعه‌داستان سال‌های 1387 تا 1390 در کنار برپایی شب بیستم و بیستو یکم شبهای کابل که به شبهای رمان اختصاص داشت و در آستانه صد سالگی داستان‌نویسی در افغانستان برگزار می‌شد، مهم‌ترین دستاوردهای ادبی خانه ادبیات در کابل به شمار می‌روند».
شکور نظری از برگزاری نه جلسه کتاب ماه (برنامه نقد و بررسی کتاب) و شش نشست نقد و بررسی ادبیات امروز با همکاری انتشارات تاک و انتشار کتاب با همکاری انتشارات تاک شامل دختران رودخانه هیرمند، سرودة حفیظ شریعتی؛ شعر جوان کابل؛ عقاب چگونه می‌میرد، شعرهای سید ابوطالب مظفری و شبهای کابل ویژه کارنامة تقی واحدی در کنار برنامه‌های یادشده نام برد. سپس از همکاری‌های دانشگاه ابن سینا، بنیاد خیریة مهرگان، انجمن قلم افغانستان، مؤسسة علمی‌ـ فرهنگی سراج، مركز تعاون افغانستان(CCA)، آكادمی هنر و علوم سينمايی، دانشگاه كاتب، خانة فرهنگ افغانستان، روزنامة جامعة باز، روزنامة هشت صبح و روزنامة افغانستان سپاس‌گزاری کرد.
مدیر دفتر خانه ادبیات افغانستان در کابل در پایان سخنانش گفت: «هنوز اما راه درازی تا رسیدن به اهداف تعیین و تعریف‌شده در پیش است و خانة ادبیات افغانستان دستان همة فرهنگیان، نویسندگان و شاعران را در سراسر جهان فارسی برای کار مشترک و هماهنگ باهدف شکوفایی و رشد وتوسعة زبان و ادبیات فاخر فارسی به‌گرمی می‌فشارد و به راه خویش با انگیزه و نشاط ادامه می‌دهد».